Toepassing Fierensmarge is onverenigbaar met art. 1 Eerste Protocol EVRM

De heffingsambtenaar van de gemeente Rotterdam heeft de WOZ-waarde van de woning vastgesteld op € 99.000. Na bezwaar zijn partijen het erover eens dat de juiste waarde € 95.000 is. In verband met het bepaalde in artikel 26a Wet WOZ heeft de heffingsambtenaar de waarde gehandhaafd.
De Rechtbank Rotterdam heeft de waarde gehandhaafd, echter het beroep om formele redenen gegrond verklaard. Hof ’s-Gravenhage heeft het beroep ongegrond verklaard.
De Hoge Raad overweegt dat het hof kennelijk heeft geoordeeld dat toepassing van artikel 26a van de Wet WOZ niet in strijd komt met artikel 1 van het Eerste Protocol EVRM. Vaststelling van de WOZ-waarde van een onroerende zaak dient te voldoen aan de uit artikel 1 van het Protocol voortvloeiende eis dat een effectieve betwisting van de rechtmatigheid ervan mogelijk moet zijn. Een effectieve betwisting wordt verhinderd door het bepaalde in artikel 26a van de Wet WOZ. Artikel 26a brengt mee dat de heffingsambtenaar niet gehouden is zijn beschikking op dit punt aan te passen indien daartegen bezwaar wordt gemaakt, en dat de rechter, indien de heffingsambtenaar niet tot een dergelijke aanpassing bereid is, de onjuiste vaststelling van de waarde moet handhaven. Ook buiten de bestuursrechtelijke procedures van bezwaar en beroep biedt noch de Wet WOZ, noch enige andere wettelijke regeling de belanghebbende dan de mogelijkheid een administratieve of andere procedure te voeren waarin de onjuiste vaststelling van de waarde effectief kan worden betwist. Hierbij verdient nog opmerking dat de regeling over vaststelling van de waarde zich in dit opzicht onderscheidt van regelingen die voorzien in een forfaitaire waardebepaling of in een indeling van zaken in waardeklassen. Ook bij toepassing van dergelijke regelingen zal een onjuist oordeel van het bestuursorgaan over de werkelijke waarde (veelal) niet met succes via een rechterlijke of andere procedure bestreden kunnen worden. De oorzaak daarvan is echter dat de onjuistheid van het oordeel niet van invloed is op het bedrag van de verschuldigde belasting. De onderhavige uitsluiting van iedere vorm van effectief verweer tegen een onrechtmatige aantasting van het recht op ongestoord genot van eigendom kan niet worden aanvaard op grond van het streven van de wetgever om de werklast voor de gemeenten en de rechter in belastingzaken te verminderen. Een rechtvaardiging kan ook niet worden gevonden in de omstandigheid dat de bepaling van de waarde van een onroerende zaak in de praktijk omgeven is met - beperkte - onzekerheidsmarges. De categorische uitsluiting van een effectief rechtsmiddel kan evenmin worden aanvaard op grond van het argument dat het geringe bedragen betreft. Het voorgaande brengt mee dat de wetgever met artikel 26a van de Wet WOZ een inbreuk heeft gemaakt op artikel 1 van het Protocol. Er bestaat onvoldoende grond om de onverbindendheid van deze bepaling te beperken tot gevallen waarin het daarbij in totaal betrokken bedrag aan belasting van een meer dan geringe omvang is.
De Hoge Raad concludeert dat het bestuursorgaan en de rechter artikel 26a van de Wet WOZ in alle gevallen buiten toepassing dienen te laten. Het is aan de wetgever te bepalen of hij in plaats van artikel 26a van de Wet WOZ een andere regeling wenst te treffen, en zo ja welke regeling dan de voorkeur geniet om het door artikel 26a van de Wet WOZ nagestreefde doel te bereiken.
De Hoge Raad merkt op dat hij met deze beslissing terugkomt van zijn arrest van 15 februari 2008 (LJN BC4335), waarin nog is uitgegaan van de verbindendheid van deze wetsbepaling.
De Hoge Raad verklaart het beroep in cassatie gegrond en kan de zaak afdoen, nu tussen partijen niet in geschil is dat de WOZ-waarde van de woning € 95.000 bedraagt.